توانایی روش‌های کالیبراسیون چندمتغیره در تشخیص ترکیبات موثر در فعالیت ضداکسیدانی گیاهان دارویی با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی - طیف‌سنجی جرمی

آویشن و زنیان از جمله گیاهان دارویی معروف در دنیا هستند که به‏عنوان ضداکسیدان، ضد‌میکروب، ضدعفونی‌کننده و ضدسرطان استفاده می‌شوند. هدف از این پژوهش تعیین پتانسیل ضداکسیدانی ترکیبات در اسانس‌های آویشن و زنیان می‌باشد. برای این منظور کروماتوگرام‌های به‌دست آمده و فعالیت ضداکسیدانی اسانس‌ها مورد استفاده قرار گرفت. فعالیت ضداکسیدانی اسانس‌ها با استفاده از روش به دام‌اندازی رادیکال‌های 2، 2- دی فنیل 1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) اندازه‌گیری شد. از تلفیق کروماتوگرام‌های حاصل از کروماتوگرافی گازی و داده‌های به‌دست آمده از خواص ضداکسیدانی با روش‌های کمومتریک می‌توان پیک‌های ایجادکننده خاصیت ضداکسیدانی را شناسایی کرد. برای این منظور روش‌های رگرسیون جزء اصلی و رگرسیون جزء مستقل با پیش‌پردازش‌های‌ متفاوت روی کروماتوگرام‌های آویشن و زنیان اجرا ‌شد. نتایج حاصل از این روش‌ها به‌صورت نمودارهای رگرسیون نمایش داده شدند که در آن‌ها پیک‌های ایجادکننده خاصیت ضداکسیدانی دارای ضریب رگرسیون منفی هستند. در نهایت برای مشخص کردن ساختار شیمیایی ترکیبات شناخته شده در فعالیت ضداکسیدانی، از روش کروماتوگرافی گازی- طیف‌سنج جرمی استفاده ‌شد.